Οι κύριες προετοιμασίες της παραμονής αφορούν το τραπέζι και το δείπνο των Χριστουγέννων. Τότε θα σφάξουν το γουρούνι που κάθε χωρική οικογένεια τρέφει, μήνες πριν. Φαίνεται ότι η χοιροσφαγία είναι πολύ παλιό έθιμο: οι γεωργοί θυσίαζαν(17- 25 Δεκεμβρίου), χοίρο στον Κρόνο και τη Δήμητρα επιδιώκοντας την ευφορία της γης. Απαραίτητα στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι είναι και τα Χριστόψωμα ή κουλούρες των Χριστουγέννων. Έχουν ειδικά σχήματα και στολίδια από ζυμάρι, ανάλογα με τη ζωή της οικογένειας. Στην περιοχή της Κοζάνης π.χ. το κουλούρι του χωραφιού και των προβάτων έχει σχήμα ζυγαριάς και το κρατούν στο σπίτι όλη τη χρονιά, σαν φυλαχτό, κρεμασμένο στο καρφί. Τις κουλούρες των ζώων τις θρυμματίζουν και δίνουν τα θρύμματα στα ζώα για να είναι καλά.
Το τραπέζι των Χριστουγέννων στρώνεται πανηγυρικά από το βράδυ της παραμονής . Επάνω του τοποθετούνται το Χριστόψωμο κι ένα πιάτο μέλι. Γύρω απ’ αυτά σκορπίζουν διάφορους ξηρούς καρπούς: καρύδια , αμύγδαλα, φουντούκια κ.λ.π.
Η ιερότητα του τραπεζιού επιβάλλει το καθήκον να θυμηθούν τους φτωχούς. Έτσι, στην Κορώνη, την πρώτη αγκωνή του τσουρεκιού, που θα κόψουν, τη δίνουνε ενός διακονιάρη, που θα περνάει κι ύστερα θα κάτσουνε στο τραπέζι
Σε μια τόσο επίσημη μέρα δεν λησμονούνται και οι απόντες. Έτσι γίνονται προσφορές στους νεκρούς και επισκέψεις στο νεκροταφείο.
Με το «κέρασμα της βρύσης», δηλαδή με προσφορές προς το πνεύμα που θεωρείται ότι κατοικεί στα νερά, ζητούν επίσης την καλή χρονιά . Στην Ήπειρο τα μεσάνυχτα της 24ης προς την 25η Δεκεμβρίου, πηγαίνουν στη βρύση του χωριού και κλέβουν νερό, αφού πρωτύτερα το κεράσουν με λίγο τυρί και βούτυρο. Μαγική δύναμη αποδίδεται και στο νερό που αντλείται αμίλητα πριν από την ανατολή του ήλιου. Μ’ αυτό φτιάχνουν προζύμι για όλο το χρόνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου